ΑΝΤΙΦΩΝΗΣΗ ΤΗΣ Α.Θ.Μ. ΤΟΥ ΠΑΠΑ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ κ.κ. ΠΕΤΡΟΥ Ζ΄  

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΣΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΣ

Μακαριώτατε και θειότατε Αδελφέ Πατριάρχα Αντιοχείας κύριε Ιγνάτιε,

Με πνευματική χαρά και βαθειά συγκίνηση παριστάμεθα σήμερα, κατ’ αυτή την Κυριακή της Τυρινής, μετά της τιμίας συνοδείας μας, ενώπιόν Σας, φέροντες τον αδελφικό ασπασμό και την αγάπη της των Αλεξανδρέων και συμπάσης της Ορθοδόξου εν Αφρική Εκκλησίας.

Το Ευαγγέλιο του Χριστού αποκαλύπτει την άπειρη αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο και ομιλεί συνεχώς για την αγάπη του ανθρώπου προς το Θεό και τον πλησίον, για την καταλλαγή και συμφιλίωσή του. Το ευαγγελικό λόγιο «ο Θεός αγάπη εστι» δηλώνει την άκτιστη ενέργεια του Θεού, αφού ο Θεός δεν έχει απλώς αγάπη, αλλά είναι αγάπη.

Στην σημερινή τάση, η οποία προσπαθεί να εκφράση την άποψη, ότι η καθαρά ανθρώπινη αγάπη μπορεί να υπάρχη και χωρίς την αγάπη του Θεού, η ορθόδοξη πίστη απαντά, ότι η αγάπη είναι θεανθρώπινο μυστήριο, η φλόγα που ανάβει την καρδιά μας «σε πόθο άπειρο του Θεού και των αδελφών μας», ο «αυτοεξορισμός μας στους ανθρώπους, στον ήλιο και το φως», κατά τον λόγο του ποιητή (Οδυσσέας Ελύτης, Μαρία Νεφέλη).

Η αγάπη είναι καρπός του Πνεύματος, κανένας δεν γνωρίζει από μόνος του τι είναι η αγάπη του Θεού, αν δεν τον διδάξει το άγιο Πνεύμα (Αρχιμ. Σωφρόνιος, Ο όσιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, Eσσεξ Αγγλίας, σελ. 401) -, ο τρόπος αποκαλύψεως και ενεργείας του Θεού, που γίνεται ο μοναδικός τρόπος ζωής, ο δυναμισμός της ανθρώπινης κοινωνίας, από άπειρη θεία ελεημοσύνη και φιλανθρωπία. Συνεπώς μόνο αν αγαπάμε αληθινά το Θεό, μπορούμε να αγαπήσουμε τον άνθρωπο. Μόνο αν αγαπάμε αληθινά τον άνθρωπο, αγαπάμε και το Θεό. Για το λόγο αυτό ο άγιος Σιλουανός θα πή: «Δεν χρειάζονται πλούτη για να γνωρίσης τον Θεό, αλλά να αγαπάς τον πλησίον σου και να έχης ταπεινό πνεύμα».

Αυτός είναι ο μοναδικός δρόμος για να ανακαλύψουμε το συνάνθρωπό μας, στο πρόσωπο του οποίου, πέρα από ηλικία, φύλο, εθνότητα, θρήσκευμα, διακρίνουμε τον ίδιο τον Χριστό. Αγαπώντας τον πλησίον μας, αγαπάμε τον Χριστό, του οποίου κάθε άνθρωπος, ακόμη και στα έσχατα όρια της αξιοπρέπειάς του, είναι εικόνα.

Η αγάπη αποτελεί τον μοναδικό δρόμο για να προσεγγίσουμε την Αλήθεια, δηλαδή τον Ιησού Χριστό. Η δαψιλής πνευματική καρποφορία φύεται, βλαστάνει και καρποφορεί μόνο στον άγιο αγρό της αγάπης. Μια τέτοια θεώρηση της Εκκλησίας ως κοινωνίας της αγάπης όλων των επί γης πιστών και της αγάπης, ως της ουσίας του λαού του Θεού, αποκαλύπτει και η εν απλότητι κοινωνία μας σήμερα, Μακαριώτατε Άγιε Αδελφέ, μέσα στο μυστήριο της ζωής της Εκκλησίας, στην Θεία Λειτουργία. Αυτή την πραγματικότητα καλείται σήμερα όσο ποτέ άλλοτε να ζήση και να μαρτυρήση, καθ’ ενιαίαν κατεύθυνσιν, η Εκκλησία του Χριστού.

Καλούμεθα να διεισδύσουμε εντός του πνεύματος και του αισθήματος του άλλου, με αντικειμενικό σκοπό τον κοινό πλουτισμό του πνεύματος και της καρδιάς και την μαρτυρία της αγάπης.

Οφείλουμε να ισοπεδώσουμε τα πάντα μέσα στην ψυχή μας, για να μπορέσουμε να διευκολύνουμε την κάθοδο του Θεού εντός της Εκκλησίας. Καλούμεθα να εγκαταλείψουμε τα κάτοπτρα της ιδικής μας κατασκευής και να δούμε στο πρόσωπο του Χριστού και διά του Χριστού την Εκκλησία.

Η Εκκλησία του Χριστού, για την οποία Αυτός απέθανε, κείται επέκεινα των ειδώλων αυτής. Η Εκκλησία ως πνευματική εικόνα του Χριστού πρέπει να αντλή την ολοκληρωμένη ανταύγεια της εικόνας Αυτού και όχι μια πεπερασμένη αντανάκλαση της εικόνος του ανθρώπου. Ό,τι καταρρέει είναι εκείνο, το οποίο, αποξενωμένο από την καθολικότητα, αξίωσε ως μέρος μεν να καταλάβη την έννοια του όλου, ως συγχρονικό δε να υποκαταστήση την έννοια του διαχρονικού. Διαφορετικά ο κίνδυνος συγχύσεων και διαιρέσεων, αλλοιώσεων και αλλοτριώσεων, θα ευρίσκεται «εντός ημών».

Σήμερα ζούμε στο μέσον ενός κόσμου μεταχριστιανικού, που μιλά μιά γλώσσα τραγική στο βάθος των αιτημάτων που διατυπώνει. Ζούμε σε μιά εποχή όχι μόνο συγκεχυμένη, ταραχώδη και μεταβατική, αλλά και αποκαλυπτική.

Καθώς τελειώνουμε το απόδειπνο της δεύτερης χιλιετίας της ζωής μας και ο όρθρος της τρίτης χιλιετίας είναι εγγύς οφείλουμε να κατανοήσουμε, ότι η διάβαση της θύρας της τρίτης χιλιετίας δεν αποτελεί για την Εκκλησία μιά αυτονόητη συνέχεια της πορείας της μέσα σε μιά εκχριστιανισμένη οικουμένη, αλλά την έξοδό της προς ένα μεταχριστιανικό κόσμο. Έναν κόσμο παντελώς διαφοροποιημένο από ότι εκ παραδόσεως γνωρίζαμε και με ό,τι παραδοσιακά διαλεγόμαστε.

Η Εκκλησία πρέπει να ξαναστοχαστή την προφητική αποστολή της, να υπερνικήση τις αδυναμίες της και να λυτρωθή από τις κακές κληρονομίες του παρελθόντος. Πρέπει να επανεύρουμε τις πηγές της πνευματικότητάς μας, να λύσουμε προβλήματα συνειδήσεων, να βοηθήσουμε τον κοπιώντα και πεφορτισμένο άνθρωπο και να δώσουμε νόημα και περιεχόμενο στην ζωή του.

Μακαριώτατε,

Η σημερινή ευαγγελική περικοπή, λίγο πριν ανοίξει το στάδιο της Αγίας και μεγάλης Τεσσαρακοστής, απευθύνεται προς τον καθένα μας και καλεί τους ανθρώπους του Θεού να διαβεβαιώσουν με την ζωή τους, ότι δύνανται να αγαπούν, δύνανται να συγχωρούν, δύνανται να συνυπάρχουν. Η αδυναμία στην αγάπη, στην ανοχή, την αμοιβαιότητα, την κατανόηση, την συνύπαρξη, δεν είναι εκ Θεού. Μας αποστερεί της Χάριτος του Θεού και μας κάνει να ομοιάζουμε με τον Διάβολο. Δεν προέρχεται εκ της φύσεως των πραγμάτων, αλλά από την ψυχική μας κατάσταση, κάθε φορά που δεν υπακούομε στο θέλημα του Θεού, αλλά προτάσσομε τα θελήματά μας, και ιδιαίτερα κάθε φορά που εγκαταλείπουμε την ευγένεια, την καλοσύνη και την δικαιοσύνη και αδικούμε τον συνάνθρωπό μας, φερόμενοι κατ’ αυτού με σκληρό τρόπο.

Μακαριώτατε Άγιε Αδελφέ,

Η πορεία είναι μαρτυρική και δύσκολη. Όμως η ελπίδα του κόσμου ευρίσκεται – και θα ευρίσκεται πάντα – στην υποστατική ένωση του Θεού με το ανθρώπινο και στην ζωογόνηση του κτιστού από τις άκτιστες θείες ενέργειες.

Πιστεύουμε, ότι η μεγάλη και ιερά αυτή αποστολή αγάπης και χάριτος, ενεργουμένη, στον κόσμο, με την συμβολή των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, και της αγίας κατά Αντιόχειαν Εκκλησίας, θα αχθή σε αίσιο και καρποφόρο πέρας. Τούτο εγγυώνται οι ακατάλυτοι εν Κυρίω δεσμοί, που συνδέουν τις Αποστολικές μας Εκκλησίες, βασιζόμενοι επί της αμοιβαίας αγάπης και της βαθείας τιμής και του σεβασμού της κανονικής τάξεως, αλλά και η Υμετέρα Σεπτή Μακαριότης, «ης το κατάστημα μεγάλη μάθησις, η δε πραότης αυτής δύναμις» (Τράλλ. ΙΙΙ, 2).

Με αυτές τις σκέψεις χαιρετίζουμε την Υμετέραν φιλτάτην Μακαριότητα, την εκλεκτή χορεία των περί Αυτήν σεβασμίων Ιεραρχών, τον ιερό κλήρο, τους αγωνιστές της μοναχικής πολιτείας, το θεόλεκτο ποίμνιό Σας, τον ευγενή λαό της φίλης Χώρας της Συρίας, και ευχαριστούντες προσεπευχόμεθα, μέσα από την καρδιά μας, υπέρ προστασίας και διαφυλάξεως και μακροημερεύσεως της Υμετέρας Μακαριότητος και παντός του λαού Αυτής.

Καλή Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή! Καλή Ανάσταση!

Εις πολλά έτη Μακαριώτατε Δέσποτα!

ΑΝΤΙΦΩΝΗΣΗ ΤΗΣ Α.Θ.Μ. ΤΟΥ ΠΑΠΑ & ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ & ΠΑΣΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ κ. κ. ΠΕΤΡΟΥ Ζ΄

ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΠΙΣΗΜΟ ΓΕΥΜΑ

Μακαριώτατε Πατριάρχα της Μεγάλης Θεουπόλεως Αντιοχείας και πάσης Ανατολής κύριε Ιγνάτιε,

Η χαρά της συναντήσεως αυτής και η ευφροσύνη του κοινού τούτου γεύματος της αγάπης, δεν είναι παρά ένα σύμβολο, μία εξωτερική έκφραση εσωτερικής χαράς, η οποία πληροί τις καρδιές όλων μας.

Ζήσαμε από κοινού την Θεία Ευχαριστία. Την Σύναξη του Σώματος του Ιησού Χριστού στην Μυστική Τράπεζα, στην οποία ως αιώνιος Αρχιερεύς εξακολουθεί να προσφέρη την θυσία και να προσφέρεται ως «ο Αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου» και να δίδεται «εις βρώσιν τοις πιστοίς». Γι’ αυτό, η σύναξή μας επί το αυτό και η εν αγάπη κοινωνία στο Άγιο Ποτήριο αποτελούν αφ’ ενός μεν για μας ευλογία και θείο δώρο, αφ’ ετέρου δε προσφορά στους λαούς μας και στην διψώσα για ενότητα ανθρωπότητα.

Ο Κύριος και Διδάσκαλος είπε: «Εάν δύο υμών συμφωνήσωσιν επί της γης περί παντός πράγματος, γενήσεται αυτοίς παρά του Πατρός μου του εν ουρανοίς» και ότι, όπου είναι «δύο ή τρεις συνηγμένοι» στο όνομα Αυτού, Αυτός, παρών θα υπερετυγχάνη για την εκπλήρωση των αιτημάτων τους. Πόσο μάλλον, όταν δύο Εκκλησίες, και μάλιστα Αποστολικές Εκκλησίες, Εκκλησίες από τα αίματα των Μαρτύρων και τους ιδρώτες και τα δάκρυα των Οσίων, ριζωμένες και θεμελιωμένες στην αγάπη του Χριστού, ενώνουν τις προσευχές τους προς τον Πατέρα των Φώτων, από τον Οποίο καταπέμπεται «πάσα δόσις αγαθή και παν δώρημα τέλειον», υπέρ ευσταθείας των Αγίων του Θεού Εκκλησιών και της των πάντων ενώσεως.

Είναι γνωστοί, Μακαριώτατε, οι ιστορικοί δεσμοί των Εκκλησιών μας. Εάν εισέλθουμε στον πολυδαίδαλο λαβύρινθο της ιστορίας θα εκπλαγούμε από το πλήθος ιστορικών γεγονότων, τα οποία κατά τον ρου των αιώνων συνέδεσαν τις δύο αδελφές Εκκλησίες. Το Πατριαρχείον Αντιοχείας αναπτύχθηκε, έζησε και έδρασε υπό την αγιοπνευματική πνοή Μεγάλων Ελλήνων Πατέρων, οι οποίοι εποίμαναν όχι μόνο την Αντιόχειαν, αλλά και την Εκκλησία της όλης Ανατολής. Αλλά και οι μακροχρόνιοι δεσμοί Ελλήνων και Αράβων Ορθοδόξων ουδέποτε διεσπάσθησαν. Προς τιμήν των Αράβων Ομοδόξων της Συρίας, αυτοί θεωρούσαν και θεωρούν τους Έλληνες ως ομαίμονες αδελφούς τους. Η αγάπη των Σύρων προς τους Έλληνες διατηρήθηκε και διατηρείται αμοιβαίως, και κατά τις δυσχερέστερες ακόμη περιόδους της πολυκύμαντης ιστορίας των δύο λαών, αμείωτη, ειλικρινής και πηγαία.

Έτσι, οι Εκκλησίες μας ενωμένες μεταξύ τους δίδουν με ορθόδοξο τρόπο, ασυγχύτως και αδιαιρέτως, ατρέπτως και αναλλοιώτως, την σωτηριώδη μαρτυρία της αλήθειας, της αγάπης, της δικαιοσύνης, της ειρήνης, της καταλλαγής, όχι μόνο για τα καθ’ έκαστα ποίμνια, τα οποία ποιμαίνουν, αλλά και πολύ πέρα τούτων.

Αυτή άλλωστε είναι η θεολογική παράδοση των δύο Εκκλησιών μας, η οποία εκαλλιέργησε την Θεολογία του Θεού Λόγου. Την θεολογία που υπερβαίνει την στατικότητα, την δυναμική διαλογική θεολογία, την θεανθρώπινη. Είναι η ευχαριστιακή θεολογία, η οποία πέρα από την έρευνα και την διατύπωση του επιστητού, συνθέτει, «εν παντί καιρώ», την συνάντηση του Λόγου του Θεού με τον λόγο και την σάρκα του ανθρώπου, της εν αγάπη αναζητήσεως του Θεού με τον φόβο του κόσμου, και αναγγέλλει την νίκη κατά της φθοράς και του θανάτου, την μεταμόρφωση, την ανάσταση, την θέωση. Αυτή η θεολογία είναι ο προορισμός και η αληθινή τροφή κάθε ανθρώπινης υπάρξεως.

Μακαριώτατε Άγιε Αδελφέ,

Με αυτές τις σκέψεις και αυτά εντονώτατα αισθήματα αγάπης, θα μου επιτρέψετε να υψώσω το ποτήριο τούτο και να προπίω εις υγιείαν της Υμετέρας γεραράς και φίλης Μακαριότητος, των εκλεκτών συνδαιτημόνων και των Αραβικών Λαών.

Πολλά τα έτη Σας, Μακαριώτατε Άγιε Αδελφέ!