ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ Α.Θ.Μ. ΤΟΥ ΠΑΠΑ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ κ.κ. ΠΕΤΡΟΥ Ζ’,

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ 2000 ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΑ ΤΟ 2001. Η ΟΜΙΛΙΑ ΕΞΕΦΩΝΗΘΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΗΣ Ι. ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΣΑΒΒΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΟΠΗΝ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ 31ην ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2000

Έθος αρχαίον τη Εκκλησία καθέστηκεν, ίνα κατά την εύσημον ταύτην εσπέραν ο επί του Θρόνου του Αγίου Μάρκου καθιστάμενος μετά των περί αυτόν Ιεραρχών, του κλήρου και των αμέσων συνεργατών αυτού και των λοιπών εγκρίτων της καθ’ ημάς Αγιωτάτης Εκκλησίας, συγκεντούνται πέριξ της Βασιλόπιτας και διά προσευχών και δεήσεων επικαλούνται την χάριν και την ευλογίαν του ‘καιρούς και χρόνους εν τη ιδία Αυτού εξουσία’ θεμένου Θεού, υπό δε την σκέπην Αυτού και βοήθειαν ενισχυθώσι, ώστε κατά τον νέον ενιαυτόν επιτελέσωσι έργα καλά κ’ αγαθά, ευάρεστα τω Κυρίω, προς δόξαν του παντίμου Αυτού ονόματος παρά πάσιν.

Τουτ’ αυτό και ημείς σήμερον ποιούντες, ‘οι φυλάσσοντες φυλακάς επί την ποίμνην’ της του Αποστόλου Μάρκου αρχαιοτάτης Καθέδρας, συνήλθομεν επί το αυτό, ου μόνον ‘προσκαρτερούντες τη προσευχή και τη δεήσει’, αλλά και ίνα ίδωμεν και ενθυμηθώμεν τα γενόμενα του παριππεύσαντος έτους.

Η ημέρα αύτη ουκ ει ώσπερ ετέρα οιουδήποτε ετέρου έτους. Από της αύριον, Θεού συναιρομένου, εισερχόμεθα εις νέαν χιλιετίαν, ήτις, ως και αι δύο παριππεύσασαι προ των οφθαλμών του Δημιουργού Θεού εισίν ημέραι δύο. Δι ο νυν καλόν εστι του αναμνησθήναι τα εν τη εκπνευσάση χιλετία γεγονότα εν τάχει, εργασθώμεν δε όση ημίν δύναμις, ίνα μη τα λάθη του παρελθόντος επαναληφθώσιν εις βάρος ημών των φερόντων το τετιμημένον όνομα του χριστιανού.

Η εκπνεύσασα χιλιετία έσχε σκότος αλλά και φως. Προυχώρησαν αι επιστήμαι, αι τέχναι προώδευσαν, τα γράμματα έσχον τους θεράποντας αυτών, οι λαοί εξεπολιτίσθησαν, το εμπόριον ανεπτύχθη, νέαι χώραι ανεκαλύφθησαν και δίκην νεωτέρου Οδυσσέως ο άνθρωπος εγνώρισε ‘πόνους και πάθη’ ετέρων λαών. Αλλ’ όμως, παρά τας τοιαύτας επιτυχίας, ο άνθρωπος απέδειξε το υπό του παγκοσμίου κύρους λογοτέχνου Ντοστογιέφσκι γραφέν, ‘ότι δίχως Θεό όλα επιτρέπονται’. Καί όντως, πόσαι σφαγαί, πόσα εγκλήματα, πόσαι προδοσίαι, καταπατήσεις ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, εν ονόματι δήθεν της ελευθερίας εγένοντο κατά το παρελθόν και εξακολουθούσι και σήμερον;

Αληθώς! Πόσα διδάγματα δύναται να αντλήση ο άνθρωπος μελετών την ιστορίαν της δευτέρας χιλετίας! Ελπίζομεν όμως, Θεού βοηθεία και συναντιλήψει, όπως μετανοήση και επιστρέψη τάχιστα επί την πηγήν του ύδατος, του αλλομένου εις ζωήν αιώνιον.

Αφώμεν όμως τα ανωτέρω και έλθωμεν τη καθ’ ημάς Αγιωτάτη Εκκλησία του Αγίου Μάρκου και ίδωμεν τον απολογισμόν του σμικρού ημών έργου κατά το εκπνεύσαν έτος.

ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ

Εντός του 2000 επεσκέφθησαν το Πατριαρχείον χιλιάδες πιστών, διά να προσκυνήσουν και να τιμήσουν τον θεσμόν. Μεταξύ τούτων οφείλομεν να μνημονεύσωμεν τας επισκέψεις του τέως Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Χρήστου Σαρτζετάκη, του Διοικητού Αλεξανδρείας Στρατηγού Μωχάμεντ Μαχγκουμπ, του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων κ. Αποστόλου Κακλαμάνη, του Αναπληρωτού Προέδρου της Κυπριακής Βουλής και προέδρου του κόμματος ‘Δημοκρατικός Συναγερμός’ κ. Νικολάου Αναστασιάδου, του Υπουργού Παιδείας της Κένυας κ. Καλόνζο Μουσιόκα, του Υπουργού Βιομηχανίας και Τουρισμού της Κύπρου κ. Ν. Ρολάνδη, του Μακαριωτάτου Πατριάρχου των Αρμενίων κ. Καρεκίν Β’.

Είχαμεν επίσης την χαράν να υποδεχθώμεν τον Μακ. Πατριάρχην Σενούντα και τους λοιπούς προέδρους του Συμβουλίου Εκκλησιών Μέσης Ανατολής, με τους οποίους συνηντήθημεν εις την αίθουσαν ταύτην και έσχομεν συνομιλίας σημαντικάς διά το μέλλον του Συμβουλίου αυτού.

Ετέρα, παρομοίαν συνάντησιν μετά των Προκαθημένων πάντων των δογμάτων της Μέσης Ανατολής, έσχομεν και εν Βηρυττώ, μεταξύ 19 και 23 Νοεμβρίου, καθ’ ην συνεζητήσαμεν περί της ανάγκης ενότητος των Εκκλησιών και της συμβολής αυτών εις την επικράτησιν της ειρήνης μεταξύ των λαών. Κατά την αυτήν περίοδον και τον αυτόν τόπον εγένετο και η συνάντησις της διαχειριστικής επιτροπής του Συμβουλίου Εκκλησιών Μέσης Ανατολής.

Χ.Ε.Κ.Ε.

Την 27ην Φεβρουαρίου συμμετέσχομεν εις το εν Λευκωσία συγκληθέν Παγκύπριον Συνέδριον της Χριστιανικής Ενώσεως Κυπρίων Επιστημόνων και ανεπτύξαμεν το θέμα ‘Πατριαρχείον Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής – Προοπτικές εν όψει της τρίτης χιλιετίας’. Επρόκειτο περί ενός σημαντικού συνεδρίου με πολύ ενδιαφέρον και θετικά αποτελέσματα διά την επιστήμην.

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΧΑΡΤΟΥΜ

Από 12ης έως 19ης Μαίου 2000 επραγματοποιήσαμεν ποιμαντικήν επίσκεψιν εις την Ι. Μητρόπολιν Χαρτούμ και παντός Σουδάν, κατά την οποίαν έσχομεν την ευκαιρίαν να ίδωμεν την πορείαν της Μητροπόλεως ταύτης και της διαβιούσης εκεί ελληνικής παροικίας, καθώς και το έργον του Μητροπολίτου Τίτου. Δυστυχώς την χαράν ημών, μετά δύο μήνας, ημαύρωσεν ο φρικτός θάνατος του Μητροπολίτου, την 31ην Ιουλίου, ο οποίος συνετάραξε τον ελληνισμόν εκεί και εβύθισε την Εκκλησίαν εις το πένθος.

ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑ

Την 1ην Ιουνίου επεσκέφθημεν την Τσεχίαν και την Σλοβακίαν, όπου έσχομεν την χαράν, να μετάσχωμεν της τελετής ενθρονίσεως του νέου Αρχιεπισκόπου των χωρών Τσεχίας και Σλοβακίας κ. Νικολάου.

ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ

Κατά το διαρρεύσαν έτος 2000 επραγματοποιήσαμεν ποιμαντικάς επισκέψεις εις τας Ι. Μητροπόλεις Ζιμπάμπουε, Κένυας και Ειρηνουπόλεως, Πηλουσίου, Καλής Ελπίδος και Ιωαννουπόλεως και Πρετορίας, κατά την διάρκειαν των οποίων είδαμε τον πιστόν λαόν του Θεού, εξητάσαμεν τα προβλήματα και την πορείαν της ιεραποστολής και επεβλέψαμεν το επιτελούμενον υπό των αγίων αδελφών αρχιερέων θεοφιλές έργον.

ΜΕΙΖΩΝ ΣΥΝΟΔΟΣ

Σημαντικήν επίσης θεωρούμεν την επίσκεψην ημών εις Κύπρον, την 13ην έως 17ην Νοεμβρίου, ένθα και προηδρεύσαμεν Μείζονος Συνόδου, ήτις εξήτασεν ένα σοβαρώτατον πρόβλημα, το οποίον συνετάραξε την κυπριακήν κοινωνίαν. Συν Θεώ, μετά από αλλεπαλλήλους συνεδριάσεις και εξετάσεις μαρτύρων, εδόθη τέλος εις την συκοφαντίαν έναντι ενός ιεράρχου της Κυπριακής Εκκλησίας, ωμαλοποιήθη η κατάστασις και επανήλθε η ειρήνη.

ΛΟΙΠΑΙ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ

Μνημονεύομεν ενταύθα και τας επισκέψεις ημών εις την Ι. Μητρόπολιν Ζακύνθου, ίνα παραστώμεν εις τα εγκαίνεια του νέου Εκκλησιαστικού Μουσείου της Ιεράς Μονής Στροφάδων – Αγίου Διονυσίου και εις την Ιεράν Μονήν Σινά, επ’ ευκαιρία της πανηγύρεως επί τη μνήμη της Πολιούχου αυτής Αγίας Αικατερίνης. Τέλος, την 9ην Ιουλίου επεσκέφθημεν εθιμοτυπικώς τον Μακαριώτατον Πατριάρχην της Κοπτικής Εκκλησίας κ. Σενούντα, εις την εν Αλεξανδρεία έδραν αυτού και έσχομεν μίαν εγκάρδιον συνάντησιν και συνομιλίαν.

ΕΚΔΗΜΙΑΙ ΙΕΡΑΡΧΩΝ

Δυστυχώς, κατά το διαρρεύσαν έτος εθρηνήσαμεν τον θάνατον τριών συνοδικών αρχιερέων. Εκτός του αδίκως δολοφονηθέντος Μητροπολίτου Τίτου, εκοιμήθησαν και οι Μητροπολίται Ερμουπόλεως Γεώργιος και Ιωαννουπόλεως και Πρετορίας Ιωάννης, μετά από μακροχρόνιον και ανίατον ασθένειαν. Υπήρξαν ικανώτατοι ιεράρχαι, σεμνοί, με εκκλησιαστικόν φρόνημα. Είθε ο Θεός να τους αναπαύση.

Ωσαύτως, πανορθόδοξον θλίψιν προεκάλεσεν και η εκδημία του Πατριάρχου Ιεροσολύμων, όστις επί σειράν ετών εβασανίζετο από προβλήματα υγιείας. Το κενόν που αφήκεν εις την απορφανισθείσαν Εκκλησίαν της Αγίας Γης είναι δυσαναπλήρωτον. Ευχόμεθα ο διάδοχος αυτού να αναδειχθή αντάξιος της φήμης του εκλιπόντος Πρωθιεράρχου. Της εξοδίου ακολουθίας αυτού μετέσχομεν προσωπικώς, μεταβάντες εις Ιεροσόλυμα επί τούτω.

ΕΝΔΗΜΟΥΣΑ ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ

Την 4ην Νοεμβρίου συνεκαλέσαμεν εν τη Πατριαρχική Επιτροπεία Καίρου Ενδημούσαν Αγίαν και Ιεράν Σύνοδον, παρόντων των Σεβασμιωτάτων Ιεραρχών Λεοντοπόλεως Διονυσίου, Πηλουσίου Ειρηναίου, Καρθαγένης Χρυσοστόμου και Ζιμπάμπουε Μακαρίου, κατά την οποίαν συνεζητήσαμεν και ελάβομεν αποφάσεις διά θέματα της Εκκλησίας.

Μεταξύ τούτων, σημειούμεν την αποδοχήν της υποβληθείσης παραιτήσεως του Μητροπολίτου Νταρ Ες Σαλαάμ κ. Φιλήμονος διά λόγους υγιείας, την άρσιν της καθαιρέσεως δύο κληρικών, ενός ρώσσου και ενός σέρβου, το θέμα της εν Κύπρω Μείζονος Συνόδου. Αναφερθήμεν εις την άχρι τούδε κατάστασιν της σχισματικής Εκκλησίας των Σκοπίων και, τέλος, απεφασίσαμεν την υπογραφήν κοινής συμφωνίας μεταξύ του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και της Κοπτικής Εκκλησίας, περί μικτών γάμων.

ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

Την επομένην, 5 Νοεμβρίου, ετελέσαμεν με την συμμετοχήν των προαναφερθέντων μελών της Αγίας και Ιεράς Συνόδου πανηγυρικήν θείαν λειτουργίαν  εις την Ι. Μονήν Αγίου Γεωργίου και μετά το πέρας αυτής εγκαινιάσαμεν ατύπως το νέον Εκκλησιαστικόν Μουσείον της Μονής, το οποίον ανακατεσκευάσθη και εξωπλίσθη δαπάνη του Ιδρύματος Λίλιαν Βουδούρη. Πρόκειται περί ενός έργου σπουδαίου, με μεγάλην αξίαν διά την Μονήν και το Πατριαρχείον.

Επίσης, ετελέσαμεν τα θυρανοίξια του Ι. Ναού Αγίου Δημητρίου Ζειτούν, την 10ην Νοεμβρίου, με την συμμετοχήν ρωσσικής αντιπροσωπείας, υπό τους Σεβασμιωτάτους Αρχιεπισκόπους Καλούγας κύριον Κλήμεντα και Τομπόλσκ κύριον Δημήτριον. Υπενθυμίζομεν, ότι ο ναός ούτος παρεχωρήθη υπό της Ελληνικής εν Καίρω Κοινότητος, διά του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, εις το Πατριαρχείον Μόσχας, διά την εγκατάστασιν του Ρώσσου Εξάρχου παρά τη Αλεξανδρινή Εκκλησία και την θεραπείαν των λατρευτικών αναγκών της ρωσσικής εν Καίρω παροικίας.

Ωσαύτως, ετελέσαμεν, την 17ην Δεκεμβρίου, τα θυρανοίξια του Ι. Ναού Αγίου Αντωνίου του εν Αλεξανδρείας Ελληνορθοδόξου Σωματείου των Αραβοφώνων ‘Η Φιλάνθρωπος Χειρ’, μετά από την αξιόλογον ανακαίνισιν αυτού.

Σημειούμεν ότι ετιμήθημεν την 2αν Νοεμβρίου υπό του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων με το Παράσημον του Αργυρού Φοίνικος, απονεμηθέντος τη ημετέρα Μετριότητι διά του Προέδρου αυτού κ. Γεωργίου Ασημακοπούλου και κατακλείομεν την αναφοράν εις το φθίνον έτος, με την συμμετοχήν ημών εις τας κορυφαίας πανορθοδόξους εορταστικάς εκδηλώσεις εν Κωνσταντινουπόλει, επί τη συμπληρώσει 2000 ετών από της Γεννήσεως του Αρχηγού της πίστεως ημών Ιησού Χριστού, τη παρουσία των Αγιωτάτων Προκαθημένων της υπ’ ουρανόν Ορθοδοξίας.

2001

Το ενδιαφέρον ημών διά την αξιοποίησιν της ακινήτου περιουσίας του Πατριαρχείου είναι αμείωτον. Θα προσπαθήσωμεν κατά την διάρκειαν του νέου έτους, να κάνωμεν το καλύτερον διά το συμφέρον της Εκκλησίας. Στόχος ημών είναι να αποπερατωθή η ανακατασκευή του Πατριαρχικού Μεγάρου, παρά τας δυσκολίας που αντιμετωπίζομεν. Κύριος επίσης σκοπός είναι η εξεύρεσις πόρων, διά την επιδιώρθωσιν και ανακαίνισιν όλων των χριστιανικών μνημείων εν Αιγύπτω, με άμεσον προτεραιότητα την Ι. Μονήν Αγίου Γεωργίου Παλαιού Καίρου και κυρίως τον ναόν, ο οποίος έχει άμεσον ανάγκην επεμβάσεως διά να διασωθή. Εις την αυτήν Μονήν συνεχίζονται και εντός ολίγων ημερών ολοκληρούνται αι εργασίαι ανακατασκευής του ιστορικού κοιμητηριακού ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου, φιλοτιμία και εξόδοις ευσεβούς οικογενείας εξ Αφρικής, διά δε δωρεάς – κονδυλίου της Ελληνικής εν Καίρω Κοινότητος θα αρχίση η επιδιόρθωσις τάφων του Κοιμητηρίου.

Επίσης, συν Θεώ, θα γίνη εκμετάλλευσις του μεγάλου οικοπέδου του Πατριαρχείου εις την Ηλιούπολιν.

Τέλος, έχει γίνει μελέτη και ετοιμάζονται τα σχέδια, διά το παραπλεύρως ευρισκόμενον γκαράζ, όπισθεν του Αγίου Σάββα και ευελπιστούμεν, ότι περί τα μέσα του προσεχούς έτους θα αρχίσουν αι εργασίαι ανοικοδομήσεως εμπορικού κέντρου, με απώτερον σκοπόν την εισροήν πόρων διά την εύρυθμον λειτουργίαν του Πατριαρχείου.

Διακαή πόθον ωσαύτως αποτελεί η ανακατασκευή των μητροπολιτικών κατοικιών των κατά τόπους Μητροπόλεων. Ήδη ανεκαινίσθη το Μητροπολιτικόν Μέγαρον της Καλής Ελπίδος, της Ιωαννουπόλεως επίσης, ημείς προσωπικώς εμεριμνήσαμεν διά την επίπλωσιν αυτού, εφροντίσαμεν διά την ανακαίνισιν και επίπλωσιν του Μεγάρου εις Πορτ Σάιντ και τώρα φροντίζομεν διά την έκδοσιν αδείας ανοικοδομήσεως διά την Ισμαηλίαν.

ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ – ΠΛΗΡΩΣΙΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΝ

Αφήκαμεν τελευταία την αναφοράν ημών εις την ανάγκην πληρώσεως των κενών μητροπολιτικών εδρών του Πατριαρχικού ημών Θρόνου, δι’ άξίων αρχιερέων, οίτινες θα πρέπει να αναλώσουν τους εαυτούς των εις την διάδοσιν του Ευαγγελίου και την επίλυσιν των προβλημάτων των Μητροπόλεων αυτών. Διά τον σκοπόν τούτον θα συγκαλέσωμεν την Αγίαν και Ιεράν ημών Σύνοδον εν καιρώ τω δέοντι.

Το ενδιαφέρον ημών είναι μεγάλον διά την Ιεραποστολήν. Η πατρική ημών στοργή και αγάπη είναι δεδομέναι διά τα πνευματικά ημών τέκνα της Αφρικής, αλλά δεν αρκούν μόνον αύται. Χρειαζόμεθα αξίους συνεργάτας κληρικούς, με πνεύμα ιεραποστολικής αυτοθυσίας, και αναζητούμεν εναγωνίως τους τοιούτους.

Η καθ’ ημάς Αγιωτάτη και Αποστολική των Αλεξανδρέων Εκκλησία, υπέρ ης και σεμνυνόμεθα και αγωνιζόμεθα και εαυτούς αναλίσκομεν, ως φάρος τηλαυγής, ώς ποτε ο ιστορικός και παλαιός εκείνος φάρος της Αλεξανδρείας, παρά τους ολίγους πιστούς εν τη ευλογημένη χώρα της Αιγύπτου, εξακολουθεί να εκπέμπη φως και να ίσταται μαρτυρία ζώσα των μεγάλων πατέρων, των οσίων ασκητών, διά των δακρύων των οποίων εποτίσθησαν τα ιερά ταύτα χώματα.

Η κανδήλα του Αγίου Σάββα ουδέποτε εσβέσθη και ουδεπώποτε θα σβεσθή. Οι ολίγοι, οι ελαχιστότατοι, θα ανανεώμεν αενάως το έλαιον ταύτης, ώστε ακοιμήτως να φωτίζη ‘την στενήν και τεθλιμένην οδόν’, την οδόν των ολίγων, αλλ’ ισχυρών τη θελήσει και τη πίστει.

Καλόν και ευλογημένον, πνευματικόν και σωτήριον το Νέον Έτος 2001.